Ἅγιος Γεώργιος ὁ Μεγαλομάρτυρας ὁ Τροπαιοφόρος (23 Απριλίου)
οἰκουμενικότητα τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου, πού ἐκφράζεται μέσα ἀπό τή λειτουργική τέχνη, τήν τιμή πρός τόν Ἅγιο λαῶν καί φυλῶν ἀκόμα καί μή ὀρθοδόξων, τή λαϊκή θρησκευτικότητα, μαρτυρεῖται περίτρανα ἀπό τήν γ’ Ὠδή τοῦ Κανόνος του: «Γῆ πᾶσα καί βρότειος φυλή, οὐρανός τε συγχαίρει, στρατός Ἀγγέλων τε, ὁ πρωτοστράτηγος γάρ, Χριστοῦ νῦν Γεώργιος ἐκ γῆς, βαίνει πρός οὐράνια». Παρά τήν εὐρέως διαδεδομένη τιμή καί εὐλάβεια πρός τόν Ἅγιο Γεώργιο, δέν ὑπάρχουν πολλές αὐθεντικές ἱστορικές πηγές γιά τό πρόσωπο καί τό μαρτύριό του. Πρώτη καί σπουδαιότερη πηγή ἀπό τήν ὁποία ἀντλοῦμε πληροφορίες γιά τόν βίο, τό μαρτύριο καί τά θαύματα τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου εἶναι τό ἱστορικό πού συνέταξε ὁ ὑπηρέτης τοῦ Ἁγίου, Πασικράτης, ὁ ὁποῖος παρακολούθησε τά γεγονότα τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου.
Ὁ Ἅγιος Γεώργιος γεννήθηκε μεταξύ τῶν ἐτῶν 280 – 285 μ.Χ., πιθανότατα στήν περιοχή τῆς Ἀρμενίας, κατά τούς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ. Ἐκεῖ, σέ ἕνα μοναστήρι τῆς περιοχῆς, ὁ Ἅγιος δέχθηκε τό μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος καί ἔγινε μέλος τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ πατέρας τοῦ Ἁγίου ὀνομαζόταν Γερόντιος, ἦταν Συγκλητικός – στρατηλάτης στό ἀξίωμα – καί καταγόταν ἀπό πλούσια καί ἐπίσημη γενιά τῆς Καππαδοκίας.
Ἅγιος Γεώργιος ὁ Νεομάρτυρας ὁ Κύπριος (23 Απριλίου)
Ἅγιος Νεομάρτυρας Γεώργιος καταγόταν ἀπό τήν Κύπρο. Ἀφοῦ ἀναχώρησε ἀπό τήν πατρίδα του ἔφθασε στήν Προλεμαΐδα τῆς Παλαιστίνης, ὅπου ὑπηρετοῦσε κοντά σέ κάποιο εὐρωπαῖο πρόξενο. Ἐκεῖ, προσφέροντας τίς ὑπηρεσίες του πρός τόν ἀφέντη του, ἐπισκεπτόταν συχνά τό σπίτι μιᾶς φτωχῆς μωαμεθανῆς, ἡ ὁποία εἶχε μία νεαρή θυγατέρα καί ἀγόραζε αὐγά. Κάποιες τουρκάλες γειτόνισσες, ἐπειδή ὁ Γεώργιος δέν ἀγόραζε αὐγά ἀπό αὐτές, τόν συκοφάντησαν ὅτι εἶχε ἀθέμιτες σχέσεις μέ τή νεαρή μωαμεθανή καί μέ κραυγές συγκέντρωσαν μπροστά στό σπίτι τῆς μωαμεθανῆς τόν τουρκικό ὄχλο.
Ὁ Γεώργιος, διαμαρτυρόμενος γιά τήν προσαπτόμενη ψευδή κατηγορία, ὁδηγήθηκε βίαια στόν ἱεροδικαστή. Ἐκεῖνος μάταια προσπάθησε νά τόν πείσει νά γίνει μουσουλμάνος πρός ἀποφυγήν τῆς τιμωρίας. Παρά τίς προσπάθειες τοῦ κριτοῦ καί τίς κολακεῖες ἢ φοβέρες τοῦ ὄχλου, ὁ Μάρτυρας παρέμεινε ἀμετάθετος στήν πίστη, δηλώνοντας ὅτι Χριστιανός γεννήθηκε καί Χριστιανός θέλει νά πεθάνει.
Ἅγιος Γεώργιος ὁ ἐκ Ρωσίας (23 Απριλίου)
Ὅσιος Γεώργιος τοῦ Σενκούρκ ἦταν σύγχρονος τοῦ Ὁσίου Βαρλαάμ τοῦ Βάζχσκ καί Σενκούρκ († 19 Ἰουνίου). Ἀσκήτεψε θεοφιλῶς καί σύμφωνα μέ τήν παράδοση κοιμήθηκε μέ εἰρήνη τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τοῦ προστάτου του Μεγαλομάρτυρα Γεωργίου.
Ὁ Ὅσιος ἀπεικονίζεται μέ κουρελιασμένα ἐνδύματα, ἀνυπόδητος καί μέ τά χέρια ὑψωμένα σέ προσευχή.
Ἅγιος Λάζαρος ὁ Νεομάρτυρας (23 Απριλίου)
Ἅγιος Νεομάρτυς Λάζαρος καταγόταν ἀπό τήν πόλη Κάμπροβα τῆς Βουλγαρίας καί γεννήθηκε ἀπό γονεῖς εὐσεβεῖς καί φιλόθεους. Ἀφοῦ ἀναχώρησε ἀπό τήν Βουλγαρία, ἦλθε στήν πόλη Σῶμα, κοντά στήν Πέργαμο καί ἔγινε βοσκός. Κάποια ἡμέρα πού ὁ Ἅγιος ἔβοσκε τό ποίμνιό του, ἀποκοιμήθηκε. Κατά τύχη δέ τήν ὥρα ἐκείνη περνοῦσε ἀπό ἐκεῖ μία ὀθωμανίδα, κατά τῆς ὁποίας ἐπιτέθηκε τό σκυλί τῆς ποίμνης καί ἔσκισε λίγο τά ἐνδύματά της. Ἡ γυναίκα, μόλις ἐπέστρεψε στό σπίτι της, ἔδειξε τά σκισμένα ἐνδύματά της στόν σύζυγό της, συκοφαντώντας τόν Λάζαρο ὅτι δῆθεν ἦταν αὐτός πού τήν βίασε. Ὁ Τοῦρκος ὀργίσθηκε καί ἔτρεξε ἀμέσως νά βρεῖ τόν Λάζαρο.
Ἀντί αὐτοῦ, βρῆκε ἕναν φίλο τοῦ Ἁγίου, τόν ὁποῖο τραυμάτισε. Ὅταν δέ πληροφορήθηκε ὁ Τοῦρκος ὅτι ὁ τραυματισθεῖς δέν ἦταν ὁ Λάζαρος, ζήτησε ἀπό τόν ἀγᾶ τήν τιμωρία τοῦ Λαζάρου.
Ἁγία Πολυχρονία ἡ Μάρτυς (23 Απριλίου)
Ἁγία Μάρτυς Πολυχρονία ἦταν μητέρα τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου καί καταγόταν ἀπό τήν πόλη Λύδδα (Διόσπολη) τῆς Παλαιστίνης. Προερχόταν καί ἐκείνη ἀπό φημισμένο καί ἀρχοντικό γένος. Ἦταν σεμνή καί γενναία καί πλημμυρισμένη ἀπό σωφροσύνη, καλοσύνη καί γλυκύτητα. Ἀπ’ ὅλα πιό πολύ ἡ ψυχή της ἀγαποῦσε τόν Θεό, τήν προσευχή καί τήν ταπείνωση. Ὁ χρόνος της κυλοῦσε μέ τήν ἀνάγνωση τῶν Θείων Γραφῶν καί τήν προσευχή. Τίς προσευχές δέ καί τίς ἀγρυπνίες της, ἡ μακαρία Πολυχρονία, τίς συνόδευε μέ ἐγκράτεια καί νηστεία. Ἔτσι, ἀποσπασμένος ὁ νοῦς της ἀπό τή γῆ ὑψωνόταν στόν οὐρανό καί βυθιζόταν στή θεωρία τοῦ Θεοῦ. Μέ αὐτό τόν τρόπο μεταμόρφωνε τό γύρω χῶρο της καί ἄφηνε νά διαχέεται στό εἰδωλολατρικό περιβάλλον τοῦ συζύγου της Γεροντίου ἡ πάντερπνη ὀσμή τῆς πνευματικῆς εὐωδίας.
Ἡ Ἁγία Πολυχρονία μεγάλωνε κρυφά τόν υἱό της μέ παιδεία καί νουθεσία Κυρίου. Τοῦ μετέδιδε τήν θερμή της ἀγάπη πρός τόν Χριστό, καθώς καί τήν βαθιά εὐλάβειά της. Καί ὅταν ἐκεῖνος ἀντιμετώπισε τό μαρτύριο γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, ἡ Ἁγία βρισκόταν διαρκῶς κοντά του. Καί στή φυλακή καί στόν τόπο τῶν μαρτυρίων. Φρόντιζε πάντοτε γιά τήν ἐνίσχυσή του μέ τά Ἄχραντα Μυστήρια.
Ἅγιοι Δονάτος καὶ Θερινὸς οἱ Μάρτυρες (23 Απριλίου)
Ἅγιος Μάρτυς Δονάτος ὑπέστη μαρτυρικό θάνατο διά ξίφους μετά τοῦ Μάρτυρος Θερινοῦ κατά τόν διωγμό τοῦ αὐτοκράτορα Δεκίου, τό ἔτος 250 μ.Χ., στό Βουθρωτό τῆς Ἠπείρου.
Ὁ Ἅγιος Θερινός συνελήφθη καί ὁδηγήθηκε στό δικαστήριο, ὅπου εἶχαν ἑτοιμάσει τή φωτιά, τά ἀκονισμένα ξίφη καί τά ἄλλα ὄργανα τοῦ βασανισμοῦ. Ὁ δικαστής προέτρεψε τόν Ἅγιο νά θυσιάσει στόν θεό Δία καί τούς ἄλλους θεούς, ἀλλά ὁ στερρός καί ρωμαλέος Θερινός, βλέποντας ἀτάραχος γύρω του, ὁμολόγησε μέ θάρρος καί γενναιότητα τήν πίστη του στόν Κύριο. Τότε ὁ τύραννος προστάζει καί τέμνονται τά μέλη καί ξεσκίζονται οἱ σάρκες τοῦ Ἁγίου, ἀπό τίς ὁποῖες ρέει αἷμα. Ἔπειτα τόν ἔριξαν σέ πυρακτωμένο καμίνι καί σέ πυρακτωμένη σχάρα. Στήν συνέχεια τόν ὁδήγησαν στόν ἱππόδρομο καί τόν ἔριξαν στά πεινασμένα θηρία, τά ὁποῖα ὅμως τόν σεβάστηκαν καί δέν τόν πείραξαν. Τότε ὑπέστη τόν διά ξίφους μαρτυρικό θάνατο καί εἰσῆλθε ἔτσι στή χαρά τοῦ Κυρίου του.
Ἅγιος Γλυκέριος ὁ Μάρτυρας ὁ γεωργός (23 Απριλίου)
Ἅγιος Μάρτυς Γλυκέριος ἀναφέρεται στό Συναξάρι τοῦ Μεγαλομάρτυρα Γεωργίου. Ὅταν ὁ Ἅγιος Γεώργιος ἦταν κλεισμένος στή φυλακή, ἡ φήμη τῶν θαυμάτων του εἶχε φθάσει σέ ὅλη τήν πόλη καί τά περίχωρα. Ἔτσι πλῆθος κόσμου κάθε νύχτα γέμιζε τή φυλακή, δίδοντας μεγάλα δῶρα στούς δεσμοφύλακες γιά νά δεῖ τόν Ἅγιο καί νά λάβει πνεῦμα δυνάμεως, πνεῦμα χαρᾶς, πνεῦμα πίστεως καί ἀγάπης. Ἀνάμεσα σέ αὐτούς ἦταν καί ὁ πτωχός Γλυκέριος. Εἶχε στήν κατοχή του ἕνα μόνο βόδι, τό ὁποῖο ψόφησε τήν ὥρα πού ὄργωνε τό χωράφι του. Ἔπεσε λοιπόν στά γόνατα τοῦ Ἁγίου Γεωργίου καί τόν ἱκέτευε νά τόν βοηθήσει. Στήν εἰλικρινή ὁμολογία του ὅτι πιστεύει στόν Θεό, ὁ Ἅγιος τόν προέπεμψε λέγοντάς του ὅτι τό βόδι του ἦταν ζωντανό. Ὅταν τό διαπίστωσε ὁ Γλυκέριος, ἐπέστρεψε στόν Ἅγιο γιά νά τόν εὐχαριστήσει καί κραύγαζε: «Μέγας ὁ Θεός τοῦ Γεωργίου». Γιά τόν λόγο αὐτό συνελήφθη καί ὑπέστη τόν διά ξίφους θάνατο.
Ανάστασιν Χριστού θεασάμενοι Αγίου Συμεών του νέου Θεολόγου
δελφοί και πατέρες, ήρθε το Πάσχα, η χαρμόσυνη μέρα της Αναστάσεως του Χριστού, η αιτία κάθε ευφροσύνης και αγαλλιάσεως, που έρχεται μια φορά τον χρόνο ή μάλλον έρχεται καθημερινά και συνεχώς σ’ εκείνους που κατανοούν το μυστικό της νόημα. Ήρθε και γέμισε τις καρδιές μας χαρά και αγαλλίαση λύνοντας τον κόπο της πάνσεπτης νηστείας και τελειοποιώντας και παρηγορώντας τις ψυχές μας.
Ας ευχαριστήσουμε λοιπόν τον Κύριο, που μας πέρασε μέσα από το πέλαγος της νηστείας και μας οδήγησε με ευφροσύνη στο λιμάνι της Αναστάσεώς Του. Ας τον ευχαριστήσουμε και όσοι διανύσαμε τον δρόμο της νηστείας πρόθυμα, με ζέουσα προαίρεση και αγώνες για την αρετή και όσοι υστερήσαμε από ολιγωρία και μικροψυχία. Επειδή Αυτός είναι που χαρίζει γενναιόδωρα στους αγωνιστές τα στεφάνια και τους άξιους μισθούς των έργων τους και στους ασθενέστερους πάλι ως ελεήμων και φιλάνθρωπος χαρίζει την συγγνώμη. Γιατί αποβλέπει περισσότερο στη διάθεση και στην προαίρεση των ψυχών μας παρά στους σωματικούς κόπους και αναλόγως μας ανταποδίδει τα έπαθλα και τα χαρίσματα του πνεύματος και ή δοξάζει τον αγωνιστή ή τον αφήνει ακόμη αφανή, επειδή έχει ανάγκη από πιο επίπονη κάθαρση.
Ας εξετάσουμε λοιπόν ποιο είναι το μυστήριο της Αναστάσεως του Χριστού και Θεού μας, που συντελείται κατά παράδοξο τρόπο σε όσους το επιθυμούν, πως θάπτεται ο Χριστός μέσα μας σαν σε μνήμα και πως ενώνεται με τις ψυχές μας και ανασταίνεται συνανασταίνοντας μαζί του κι εμάς.
